RAID 0:
ساده ترین شکل پیاده سازی RAID است که اطلاعات در آن به صورت یکسری از بسته یا بلوک هایی (Strip) از داده ها ذخیره میشود. هنگامیکه شما یک فایل را در یک ( آرایه) Array کپی (write) میکنید اطلاعات شما به صورت قطعات شکسته شده به اندازه Strip در Array ذخیره میشوند. این کار باعث میشود همزمان چندین هد کار کند و در نتیجه کارایی افزایش می‌یابد. برای تنظیم این نوع RAID به حداقل 2 هارددیسک نیاز است. تعداد دقیق قطعات بسته به تعداد و سایز درایوهای موجود در آرایه متفاوت است. آرایه تمام قطعات را به طور همزمان write میکند که همین مورد باعث میشود سرعت خواندن/ نوشتن سریع تر باشد.
مزایای RAID 0 :
در این نوع RAID هیچ نوعی از افزونگی وجود ندارد و ضریب خطای آن صفر است و در بین تمام RAIDها سریعترین نوع محسوب میشود.
معایب RAID 0 :
امنیت پایین (از دست دادن کل اطلاعات در صورت آسیب دیدن یک از هارددیسک در این مدل RAID ، بر خلاف انواع دیگر RAID هیچ افزونگی ایجاد نمیشود ، اگر یک درایو Fail شود اطلاعات Array از دست میرود. یک خرابی و ایراد ناگهانی RAID میتواند باعث عدم دسترسی به ترابایت ها اطلاعات مهم شود.
بازیابی اطلاعات RAID 0 :
برخی از رایج ترین حالات از دست رفتن اطلاعات RAID 0 شامل موارد ذیل میباشد :
- خرابی هارد دیسکهای داخل RAID
- اشکال در کنترلر RAID
- بروز مسائل الکترونیکی و آسیب PCB( برد مدار چاپی ) هارد
- خرابی Firmware هارددیسک ها
- خرابی و مغایرت سخت افزاری
- خرابی فایل و آسیب های ویروس ها
- فرمت کردن ، پارتیشن بندی ، مشکلات لاجیکالی و خطاهای کاربران
زمانیکه 0 RAID خراب میشود چه بایدکرد؟
اگر می خواهید RAID 0 خود را از هر نوع آسیب سخت افزاری حفظ کنید، شما نیاز به سرعت عمل دارید تا احتمال از دست رفتن دائمی اطلاعاتتان را به حداقل برسانید. RAID را خاموش کنید و اقدام به بازگرداندن (Restore) یا بازسازی (Rebuild ) آن نکنید. اقدامی در جهت تعمیر هارد دیسکهای آسیب دیده انجام ندهید.
همچنین، شما نباید SCANDISK ، CHKDSK و یا هر ابزار دیگری که برای رفع اشکال فایل سیستم درایو یا تعمیر بدسکتورها و دیگر مشکلات هارد دیسک می باشد را اجرا کنید. ابزارهای دیسک می توانند موجبات خرابی بیشتر و شانس از دست دادن اطلاعات آرایه شما را افزایش دهند. با انجام این کارها تا حد زیادی شانس بازیابی کامل و موفقیت آمیز اطلاعاتتان را کاهش می دهید. تا زمانیکه با یک فرد حرفه ای واجد شرایط برای ریکاوری اطلاعات صحبت کنید RAID را خاموش نگه دارید.
RAID 1 :
از جهات بسیاری، RAID 1 اساسی ترین فرم صحیح RAID است. سیستمهای RAID 1 از همسان سازی یا Mirroring استفاده میکنند به این معنی که هر دیسک در آرایه یک دیسک عیناً مثل خود دارد. هنگامیکه آرایه (Array) اطلاعات را می نویسد (Write) ، اطلاعات یکسان روی هر دو هارددیسک نوشته (Write) می شود، یعنی اطلاعات در دو یا بیشتر هارددیسک کپی میشوند بنابر این امنینت 100% را برای شما تامین می کند حتی اگر یک هارد درایو را از دست بدهید به اطلاعات شما آسیبی وارد نخواهد شد.
ساده ترین آرایه های RAID 1 دو عدد هارددیسک دارد، اگر چه برخی از سیستمها درایوهای اضافی برای حفاظت از خرابی احتمالی دارند. اغلب کسب و کارها آرایه های RAID 0 یا RAID 5 را با یک RAID 1 همسان (Mirror ) میکنند، با ایجاد یک کپی مشابه از آرایه اصلی افزونگی مضاعفی بوجود می آید.
مزایای RAID 1 :
رید 1 مزایای متعددی نسبت به سایر تنظیمات محبوب RAID مانند RAID 5 و RAID 0 ارائه میدهد و یک گزینه قابل اعتماد است، در این سیستم تا زمانیکه یک درایو در حال کار است اطلاعات از دست نمیروند. با این حال، RAID 1 بهبود عملکرد بیش از یک هارددیسک استاندارد را ارائه نمیدهد و ممکن است در واقع عملکرد کندتر بدون اجرای چندین RAID کنترلر را ارائه بدهد. به این دلیل معمولا RAID 1 در مواقعی که تحمل خطا بالا از عملکرد مهمتر باشد استفاده میشود. با این حال، با توجه به اینکه RAID 1 حفاظت و امنیت قابل توجهی بوجود می آورد، هیچ پیکر بندی ای ( RAID Config ) کاملاً مانع از دست رفتن دیتا نمیتواند باشد.
معایب RAID 1 :
این مدل ذخیرهسازی دیتا باعث میشود اگر نصف تعداد هارددیسک‌ها از بین برود سیستم بدون وقفه بتواند کار سرویس‌دهی خود را انجام دهد. ولی ایراد آن این است که نصف فضای مفید ذخیرهسازی را از دست خواهیم داد و در واقع روشی گران‌قیمت اما برای سیستم‌عامل مناسب است. در این نوع RAID اطلاعات همزمان میتواند از روی دو هارد خوانده شود و به همین علت سرعت Read & Write در این ساختار بالاست. اما سرعت نوشتن بر روی هارد در این ساختار هم اندازه سرعت نوشتن اطلاعات بر روی یک تک هارد است.
رایج ترین سناریوهای خرابی RAID 1 عبارتند از :
- حذف تصادفی فایل یا فرمت کردن
- خرابی RAID کنترلر
- خطا در بازسازی (Rebuild) RAID
- ناسازگاری های سخت افزاری
- خطاهای نرم افزاری که باعث آسیب یا خرابی فایل میشود.
- خرابی پیکر بندی آرایه RAID
- خرابی های چندین هاردیسک
- آسیبهای الکترونیکی
- خرابی سیستم عامل
RAID 5 :
این نوع RAID نیازبه حداقل 3 هارددیسک دارد اما برای افزایش کارایی توصیه شده است که از 5 هارد استفاده شود. اطلاعات، روی دو هارددیسک اول و دوم ذخیره میشود و سپس محاسباتی روی دیتا انجام داده و با نام بیت افزونه یا Parity آن را روی هارد سوم ذخیره میکند. در دفعات بعدی Parity را روی هارددیسک‌ها می‌چرخاند. در این نوع RAID حدودا فضای یک هارددیسک را از دست می‌دهیم و چنانچه یک هارددیسک به هر دلیلی دچار مشکل شود، سیستم بدون وقفه به ادامه کار خود می‌پردازد. پس از اینکه یک هارددیسک دچار نقص شد می‌توان یک هارددیسک جدید روی سرور قرار داد و دیتا روی آن شروع به ریکاور شدن میکند. در RAID 5 ضریب اطمینان در حد یک هارددیسک است.
مزایا و معایب RAID 5 :
تحمل‌پذیری در برابر خطا در این مدل RAID در حد یک هارددیسک است و چنانچه برای هارد دوم مشکلی پیش آید ،اطلاعات از بین میرود. معماری این RAID به گونه‌ای است که عملیات خواندن و نوشتن بر روی هاردها پخش میشود این امر باعث میشود که مجموع کارایی هاردها از کارایی یک هارد به مراتب بیشتر باشد. سرعت خواندن و نوشتن در 5 RAID نسبت به RAID 0 پائین‌تر و نسبت به RAID 1 بالاتر است. این RAID مناسب پایگاه‌های داده مانند SQL است. این RAID برای سیستم‌هایی که عملیات نوشتن زیاد و فشرده بر روی هاردها دارند، اصلا گزینه مناسبی نیست زیرا عملیات تولید بیت افزونه Parity در زمان نوشتن اطلاعات کمی زمان‌بر است همچنین زمانی که یک هارد از مجموعه هاردها Fail شود زمان زیادی برای بازنشانی اطلاعات لازم است.
RAID 50 :
این نوع از RAID بسیار مناسب سیستم‌هایی که عملیات نوشتن زیادی بر روی هاردها دارند است. حفاظت از سلامت اطلاعات و همچنین قابلیت بازیابی آن نسبت به RAID 5 به مراتب بیشتر است.
مزایا و معایب RAID 50 :
کارایی این RAID نسبت به RAID 5 از این جهت بهتر شده است که هر یک Fail فقط بر یک آرایه از اطلاعات تاثیر می‌گذارد. اگر Fail شدن اطلاعات در آرایه‌های مختلف RAID رخ دهد قابلیت تحمل این RAID عدد 4 خواهد بود.
پیاده‌سازی RAID 5 نیاز به کنترلر سخت‌افزاری پیشرفته دارد که شاید این مورد را بتوان به عنوان یکی از معایب عمده آن در نظر گرفت. اما زمانی که شما با اپلیکیشن‌هایی سر و کار دارید که اطلاعاتشان بسیار حیاتی است و امنیت آن ها از درجه اهمیت بالایی برخوردار است توصیه میشود از این نوع RAID استفاده کنید.
RAID 6 :
این رید به نام RAID با بیت افزونه دوتایی (Double Parity RAID) هم معرفی میشود که در واقع از ساختار آن برگرفته شده است. نحوه ذخیرهسازی اطلاعات مانند RAID 5 است با این تفاوت که این RAID از دو بیت افزونه استفاده میکند یعنی Parityرا دوبار و با دو شیوه مختلف محاسبه کرده و روی دو هارد دیسک مختلف پراکنده میکند. این کار باعث میشود چنانچه دو هارددیسک نیز از بین برود سیستم بدون وقفه بتواند به ادامه کار خود بپردازد. در واقع قابلیت تحمل خطای این RAID، عدد 2 است بدان معنا که اگر دو هارد به طور کامل Fail شوند، باز هم قابلیت بازگشت اطلاعات در آن وجود دارد. در صورتی که 3 هارددیسک دچار مشکل شود دیتا از دسترس خارج خواهد شد.
در صورت از بین رفتن یک یا دو هارد دیسک یک مقدار افت کارایی خواهیم داشت و به همین دلیل می توان هارد Hot Spare قرار داد تا سریعا جایگزین هارد Fail شده شود. در RAID 6 حداقل 4 هارد دیسک مورد نیاز است.
رایج ترین سناریو های خرابی RAID 6 عبارتند از:
- خرابی چندین هارددیسک ( بیش از دو هارددیسک)
- خطا در بازسازی Rebuild
- آسیب دیدن کارت RAID کنترلر
- رونویسی ، فرمت یا پارتیشن بندی
- رونویسی در نتیجه Re-Initialize
- خرابی فایل
- آسیب های ویروس
- آتش سوزی ، دود یا آسیب هایی از طریق آب
هنگام خرابی RAID 6 چه باید کرد؟
ممکن است سیستم های RAID 6 به طور ناگهانی دچار خرابی شوند، معمولاً در حین بازسازی یا همان Rebuild کردن ، زمانیکه کنترلر خراب شود موجب بروز آسیب های جدی به parity میشود. اگر عملکرد RAID 6 شما متوقف شده است یا به اطلاعات دسترسی ندارید، جزئیات تمامی پیغام های خطایی که مشاهده کردید را یادداشت نمایید و در سریعترین زمان ممکن آرایه را خاموش کنید. سعی نکنید فایل ها را بازیابی یا هر یک از اجزای خراب سیستم را جابه جا کنید. هر هارددیسک آرایه را به طور دقیق و واضح لیبل زده و با مراکز ریکاوری اطلاعات تماس بگیرید.
RAID 10 :
برای راه‌اندازی این RAID حداقل 4 هارددیسک نیاز است و به این صورت عمل میکند که داده‌ها را بین هاردهای آینه‌ای شده به صورت نواری توزیع میکند. مادامی که یک هارددیسک از هر جفت هارد آینه‌ای شده، فعال باشد اطلاعات قابل بازیابی هستند. اما اگر هر دو هارد از یک جفت آینه‌ای Fail شوند، اطلاعات به دلیل عدم وجود بیت افزونه (Parity) دیگر قابل دسترس نخواهد بود.
مزایا و معایب RAID 10 :
این رید یک پیکربندی RAID تو در تو می باشد که (Redundancy ) افزونگی۱ RAID را همراه با سرعت خواندن/ نوشتن (Read/write ) RAID 0 ارائه میکند. هر آرایه متشکل از یک مجموعه Strip در هارد دیسک های Mirror شده میباشد، به عنوان مثال ، با خراب شدن یک هارددیسک ، آرایه بدون از دست دادن اطلاعات حفظ میشود. هنگامیکه خرابی های هارد رخ میدهد، عضو آسیب دیده RAID باید در سریعترین زمان ممکن از آرایه خارج شده تا وضعیت کاری سیستم حفظ شود. با توجه به اینکه ، سرورهای RAID 10 افزونگی بسیار زیادی ارائه میدهند و بسیار قابل اعتماد هستند، اما هیچ پیکربندی RAID امنیت و حفاظت کامل و همیشگی را در قبال از دست رفتن دیتا ارائه نمیکند. در سیستم های RAID 10 اطلاعات ممکن است با اتفاقات منطقی یا فیزیکی از دست بروند.در عین اینکه Fail شدن کامل سیستم ها با توجه به افزونگی (Redundancy ) در پیکربندی RAID 10 امری غیر معمول میباشد، اما همیشه احتمال از دست رفتن اطلاعات وجود دارد.
هنگام پاک شدن اطلاعات از سیستم های RAID 10 چه باید کرد؟
با حفظ و نگهداری مناسب سیستم ، از دست دادن اطلاعات در سرورRAID 10 تقریباً امری نادر است . بیشتر سیستمها یک hot spare دارند که در صورت Fail شدن هارد به سرعت جایگزین هارد خراب میشوند. در یک مجموعه RAID 10 در صورت خرابی ۲ هارددیسک RAID این شانس را به شما میدهد تا عضو آسیب دیده را بازسازی نمایید. لازم به ذکر است در صورت بروز خرابی های سیستم عامل و دیگر مشکلات منطقی (Logical ) اطلاعات ممکن است ازدست رفته و در این موارد RAID نمیتواند در برابر خطاهای نرم افزاری ، اطلاعات را حفاظت کند.
بسته به اندازه آرایه و سناریو خرابی، شما ممکن است بلافاصله از، از دست دادن اطلاعاتتان مطلع نشوید، بسیاری از مشتریان ما درتشخیص شکست RAID مشکل دارند. به خصوص زمانیکه در سیستم آنها علائم قابل توجهی وجود نداشته باشد. ما توصیه میکنیم اگر به اطلاعاتتان دسترسی ندارید RAID خود را خاموش کنید. عملیاتی را در آرایه انجام ندهید یا از برنامه های بازیابی اطلاعات تجاری استفاده نکنید. در سریعترین زمان ممکن برق را قطع کنید و با یک مرکز ریکاوری اطلاعات حرفه ای برای ارزیابی سیستم تان تماس بگیرید.
برخی از رایج ترین سناریوهای خرابی RAID 10 عبارتند از:
- خرابی های چندین هارد دیسک ناشی از نوسان برق یا موارد دیگر
- آسیب دیدگی RAID کنترلر
- خرابی یک هارد دیسک بعد از بروز خرابی هارد Mirror
- حذف تصادفی فایل
- آسیب های ویروس
- پارتیشن بندی، فرمت کردن، یا Re-initialization
هنگامیکه شما دسترسی به اطلاعات RAID 10 خود را از دست میدهید و در یک شرایط بحرانی و فاجعه بار قرار میگیرید، نیاز به یک شرکت بازیابی اطلاعات دارید که قادر باشد در سریعترین زمان ممکن عملیات ریکاوری اطلاعات RAID 10 شما را انجام داده و زمان از کار افتادگی سیستم شما را محدود کند.
