ماین چیست و ماینر کیست؟ پرسشی که این روزها ذهن بسیاری از افراد را به سمت و سوی خود معطوف و با افزایش سطح توجهات از جانب کاربران اخیراً به بمبی در سطح شبکه گسترده وب مبدل گشته است. آشنایی با بستر نامبرده و یا فراهم آوردن تمهیدات لازم و مورد نیاز جهت ورود به آن بدون شک نیازمند درک مفهوم نهان در پشت پرده صنعت فوق می‌باشد، اما اگر شما نیز تاکنون جستجویی در این خصوص را در بطن اینترنت تدارک دیده و بنای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه حفاری بیت‌کوین یا به‌عبارتی‌دیگر بیت‌کوین ماینینگ را در سر داشته‌اید، مطمئناً با حجم انبوهی از انواع و اقسام اطلاعات مختلف مواجه گشته که نه تنها مفید واقع نشده، بلکه سؤالات بسیار فراتری را نیز فراهم آورده‌اند.
استخراج بیت‌کوین بدون شک در قالب یکی از جذاب‌ترین فناوری‌های حال حاضر طبقه‌بندی می‌گردد که با وجود پیچیدگی‌های فراوان، ایده و طرح بسیار ساده‌ای را در پس پرده خود نهفته دارد که پس از درک دریایی از موضوعات روشن را در اختیار فرد قرار می‌دهد، اما ازآنجایی‌که سطح اطلاعات موجود در این عرصه بسیار وسیع بوده و رشته و دربی جهت قرارگیری در مسیر مستقیم و سپس پیمودن آن جهت رسیدن به مقصد و آشنایی با مفاهیم وجود ندارد، لذا بسیاری از کاربران علاقه‌مند اغلب پس از ورود با ترس مضاعفی همراه گشته و ذوق آن‌ها در نطفه خفه می‌شود.
طرح نهان در پیرامون صنعت حفاری و استخراج بیت‌کوین در صورت نگاه از بالا به مانند غولی عظیم‌الپیکر نمایان می‌کند که مبارزه با آن به‌هیچ‌عنوان امکان‌پذیر نیست، اما هنگامی‌که زاویه دید تغییر پیدا کرده و فرد به بطن ماجرا ورود پیدا نماید، مشاهده می‌کند که اوضاع آن‌چنان هم وخیم نبوده و نامفهوم به مفهوم تغییر پیدا می‌نماید. بر همین اساس رسانه سخت‌افزار در جهت به انجام رسانی رسالت عظیم خود بر آن شد تا با فراهم آوردن اطلاعاتی جامع و کامل در خصوص آشنایی با فناوری بیت‌کوین ماینینگ این مهم را به سادگی هر چه تمام‌تر و در توان نویسنده حقیر در اختیار خوانندگان گرامی قرار دهد.
درک طرح نامبرده و استخراج صحیح بیت‌کوین در ابتدا نیازمند آشنایی کامل با فناوری "زنجیره بلوکی" یا به‌عبارتی‌دیگر "Blockchain" می‌باشد که در این نوشته قصد پرداختن به مبحث آن را در سر داریم.
آشنایی با فناوری Blockchain
فناوری زنجیره بلوکی یا همان‌طور که پیشتر نیز گفته شد Blockchain به‌منظور ایجاد و ساخت زبانی مشترک جهت برقراری ارتباط در فیمابین فناوری و کسب و کار توسعه و ارتباط تنگاتنگی را با پول دیجیتالی محبوب یعنی بیت‌کوین برقرار ساخته است، اما این نکته را اکیداً باید مدنظر داشت که ماهیت بیت‌کوین و زنجیره بلوکی به‌هیچ‌عنوان با یکدیگر یکسان نبوده و ارز فوق در دسته دیگری از فناوری تحت عنوان Cryptocurrency که در آینده به آشنایی با آن می‌پردازیم طبقه‌بندی می‌گردد، لذا اطلاعات کاملاً اشتباه و جسته و گریخته موجود در سطح شبکه گسترده اینترنت که همسانی بیت‌کوین و فناوری نامبرده را با یکدیگر بیان می‌دارند به‌هیچ‌عنوان از صحت برخوردار نمی‌باشند.
جهت درک بهتر طرح موضوع فناوری زنجیره بلوکی (Blockchain)، توضیحات نوشته را با ذکر مثالی پیش می‌بریم. فرض کنید که شخصی قصد دارد تا مبلغی را از کشور آمریکا به شخص دیگری در کشور ژاپن در آن سوی کره زمین منتقل کند. مطمئناً این مهم به هزار و یک دلیل از جمله موقعیت جغرافیایی، ناسازگاری دولت‌ها با یکدیگر و مشکلات سیاسی، نرخ متفاوت ارز در کشورهای مبداً و مقصد و ... در حالت عادی و به‌صورت مستقیم امری محال و غیرممکن تلقی می‌گردد که مشکلات بسیار فراوانی را در سد راه دو شخص قرار می‌دهد؛ بر همین اساس انجام معاملات این‌چنینی و انتقال وجوه ارزی به کشورهای گوناگون اغلب از طریق یک سیستم سوم شخص مطمئن و قابل اعتماد تحت عنوان "Third Trusted Party" انجام می‌پذیرد که بر اساس آن مبلغ مربوطه توسط شخص اول در کشور آمریکا به فرد و یا سازمان قابل اعتماد منتقل و سپس واسط با شناسایی شخص دوم در کشور ژاپن و تائید هویت آن به واگذاری پول اقدام می‌نماید.
روش اشاره شده شاید در نگاه کلی بی‌نقص به نظر آید، اما اگر مشکلات مختلفی همچون عدم یافتن واسطی مطمئن و یا ناسازگاری وی پس از دریافت مبلغ و انتقال آن را مدنظر قرار دهیم، از درصد دقت آن پیوسته کاسته می‌شود. علاوه بر آن دیگر مواردی همچون عدم ثبات دولت دو کشور و تغییر دائم قوانین نیز سهمی را در این مهم به خود اختصاص و اگر تمامی آیتم‌ها به‌صورت کامل در کنار یکدیگر فراهم آیند، انتقال مبلغ با استفاده از این رویه دست کم چند روز به طول انجامیده و علاوه بر آن دریافت حق انجام کار و دستمزد توسط فرد و یا سازمان سوم شخص واسط در کاهش مبلغ نهایی و یا تحمیل هزینه بیشتر بر مبداً و مقصد نیز مزید بر علت گشته و این خود زنگ هشداری برای نیازمندی به یک سیستم کارآمدتر و تولدی بر توسعه و ظهور فناوری زنجیره بلوکی به شمار می‌رود.
فناوری Blockchain با هدف تسهیل موانع سد راه انتقال پول توسعه و به لطف قدرت‌های مغزی عظیم موجود در پشت پرده خود اکنون به حدی گسترش یافته است که می‌تواند در جهت ارسال و دریافت سریع و مطمئن دیگر محتویات از جمله دیتا نیز مورد استفاده قرار گیرد. این سیستم به‌طور کلی با حذف شخص و یا سازمان واسط و فراهم آوردن بستری غیرمتمرکز جهت انتقال نقطه به نقطه دارایی علاوه بر اینکه مدت زمان انجام فرآیند را با کاهش بسیار چشمگیری همراه ساخته (حداکثر چند دقیقه به جای چندین روز)، دستمزد و یا به‌عبارتی‌دیگر هزینه این مهم را نیز با نزول هنگفتی همراه می‌سازد، اما چگونه؟
مجدداً پیکره توضیحات را جهت درک بهتر با مثالی بیان می‌داریم، اما پیش از آن مفهومی تحت عنوان "نظام اسناد عمومی / باز" یا به عبارتی دیگر "Public/Open Ledger System" و نحوه پیاده‌سازی آن در فناوری زنجیره بلوکی را در نظر داشته باشید.
فرض کنید که شبکه‌ای متشکل از چهار شخص از چهار کشور مختلف را در اختیار داریم که تمامی افراد حاضر قصد انتقال مبالغی به یکدیگر را در سر دارند. مجدداً در لحظه شروع فرض می‌کنید که شخص A از کشور اول مبلغی برابر با 10 هزار تومان را در اختیار دارد که این مهم به‌صورت یک بلوک عمومی در شبکه قابل مشاهده می‌باشد، حال همان شخص مبلغی برابر با 5 هزار تومان را به فرد B در به‌عنوان مثال کشور استرالیا انتقال داده و این مهم پس از ثبت در سیستم به‌صورت یک بلوک تراکنش، با بلوک اولیه پیشین اتصال یافته و با یکدیگر ارتباط برقرار می‌نمایند (با استفاده از امضاهای ویژه در مبداً ارسال‌کننده و مقصد دریافت‌کننده وجه). حال شخص B مبلغ 5 هزار تومان پول در اختیار دارد که بنای انتقال 1 هزار تومان از آن را به شخص C در کشور مکزیک در پیش گرفته و روند عملیات نیز مجدداً در قالب یک بلوک تراکنش دیگر در سیستم شبکه ثبت و به بلوک پیشین، یعنی بلوک تراکنش 5 هزار تومان از شخص A به شخص B متصل می‌شود. در همین منوال شخص C نیز مقدار مبلغی را به فرد D در کشور دیگری منتقل و فرآیند مجدداً همانند آنچه که توضیح داده شد در شبکه ثبت و ضبط می‌گردد که این مهم در حقیقت مفهوم نهان در پشت پرده نظام اسناد عمومی را به خوبی بازگو می‌نمایید. جهت درک بهتر موضوع تصویر زیر را مشاهده فرمایید:
همان‌طور که مشاهده می‌کنید هر کدام از بلوک‌های تراکنش با استفاده از اتصالات مخصوص به یکدیگر متصل و ساختاری را همانند دانه‌های زنجیر پدید آورده‌اند که یکی از علت‌های نام‌گذاری فناوری تحت عنوان زنجیره بلوکی یا همان‌طور که پیشتر نیز گفته شد Blockchain مستقیماً به این مهم بازگردانی می‌گردد. حال توضیحات مربوط به دسته‌بندی تعدادی از تراکنش‌ها با یکدیگر و ایجاد بلوک‌های کلی توسط ماینرها از حوصله این مقاله خارج بوده و در نوشته دیگری به‌طور مفصل به نحوه چگونگی انجام آن پرداخته و اطلاعات فعلی را در همین‌جا به ختم می‌رسانیم.
یکی از مهم‌ترین مزیت‌های به ارمغان آورده شده توسط نظام اسناد عمومی و فناوری زنجیره بلوکی، جلوگیری از سوء استفاده‌های مالی و ایجاد تراکنش‌های غیر معتبر می‌باشد. ساختار و ماهیت باز فناوری و نظام فوق بدان معنی می‌باشد که تمامی افراد حاضر شبکه به تمامی تراکنش‌های موجود در سیستم دسترسی داشته و از قابلیت مشاهده آن‌ها برخوردار می‌باشند، بر همین اساس اگر فردی بنای ایجاد تراکنشی غیر معتبر را در پیش گیرد به راحتی و سریعاً شناسایی شده و درخواست وی ثبت و به انجام نمی‌رسد.
به‌عنوان مثال فرض کنید که شخص A قصد داشته باشد تا مبلغی به ارزش 20 هزار تومان را به شخص D در کشوری دیگر منتقل کند که این مهم در فهرست تراکنش‌های غیرقانونی طبقه‌بندی گشته و در قالب یک بلوک به زنجیره متصل نمی‌گردد، زیرا شخص نامبرده به هیچ عنوان همچین پولی را در کیف خود نداشته و مبلغ اولیه تحت اختیار او تنها 10 هزار تومان می‌باشد که پیشتر 5 هزار تومان آن را به شخص B منتقل کرده و اسناد آن نیز در قالب بلوک‌های تراکنشی در سیستم موجود می‌باشند. مطمئناً چنین سیستمی دست بسیاری از افراد مفت‌خور و سودجو را از انجام اقدامات غیرانسانی و حق‌الناس‌های کلان باز می‌دارد.
اکنون به‌منظور معرفی دومین اصل و مفهوم نهان در طراحی و توسعه فناوری مذکور مجدداً به تصویر فوق نگاه کنید، بدون شک در میابید که اکنون سیستمی متمرکز از انواع و اقسام تراکنش‌ها با ارتباط منطقی با یکدیگر را در اختیار داریم، اما مگر پیشتر گفته نشد که هدف اصلی فناوری Blockchain فراهم آوردن فضایی غیرمتمرکز جهت انتقال مبالغ به‌صورت ایمن می‌باشد؟ حال این مهم چگونه محقق می‌شود؟
توسعه‌دهندگان فناوری نامبرده به‌منظور فائق آمدن بر مشکل فوق و فراهم آوردن سیستمی غیرمتمرکز جهت انجام تراکنش‌های گوناگون اصل ثانویه دیگری تحت عنوان "نظام اسناد توزیع شده" یا به‌عبارتی‌دیگر "Distributed Ledger System" را پدید آورده‌اند.
نظام فوق به‌طور کلی به فناوری زنجیره بلوکی تفهیم می‌کند تا فهرستی از تمامی تراکنش‌های موجود در سیستم را دریافت و سپس رونوشتی عینی از آن را به تمامی رایانه‌های حاضر در شبکه ارسال نمایید. در این حالت تمامی افراد شرکت‌کننده در گردش چرخ سیستم نسخه‌ای از سند تمامی تراکنش‌ها را در اختیار خود داشته و اطلاعات در واقع در میان دیگران توزیع می‌شود که این خود نیاز به وجود نسخه اولیه و متمرکز از بلوک‌های تراکنش در سیستم را مرتفع و آن را پس از انتقال منفصل و نظامی کاملاً غیرمتمرکز را پدید می‌آورد، بر همین اساس افرادی که تحت سِمت ماینر قصد ورود به سیستم را در سر دارند باید نسخه یا به‌عبارتی‌دیگر لجری (Ledger) از تمامی تراکنش‌های انجام پذیرفته را در ابتدا دانلود و سپس به استخراج اطلاعات از قالب آن اقدام نمایند که اندازه آن در حال حاضر به بالغ بر 20 گیگابایت افزایش پیدا کرده است.
علاوه بر آن این نکته را نیز باید مدنظر داشت که حذف بخشی از تراکنش‌ها و دانلود تنها قسمتی از اطلاعات عملاً غیرممکن می‌باشد، زیرا علاوه بر اینکه بلوک‌های موجود در سیستم به مانند دانه‌های یک زنجیر به یکدیگر اتصال یافته‌اند، حذف بخشی از داده‌ها به معنای ناپدید گشتن تعدادی از تراکنش‌ها و نابودی کامل هدف نهان در پشت پرده فناوری Blockchain می‌باشد، زیرا در این صورت امکان بررسی و تائید برخی از تراکنش‌ها به دلیل نبود اطلاعات پیشین عملاً غیرممکن گشته و ازآنجایی‌که رونوشت تراکنش‌ها در دسترسی تمامی افراد شرکت‌کننده در سیستم وجود دارد، بروز این پدیده به ناقص شدن کامل اطلاعات و شکست زنجیره منتهی می‌گردد.
دریافت فهرستی از تراکنش‌های موجود در سیستم و سپس ارسال رونوشتی از آن به تمامی افراد شرکت‌کننده که تداوم عملکرد اصل دوم فناوری Blockchain را تشکیل می‌دهد خود منجر به بروز مشکل دیگری در خصوص همگام‌سازی اطلاعات با یکدیگر می‌گردد. ازآنجایی‌که رونوشتی از تراکنش‌های موجود در دسترس همگان قرار دارد، با استفاده از چه روشی و از کجا می‌توان مطمئن شد که تمامی اشخاص حاضر در سیستم رونوشتی از تراکنش را مشاهده می‌نمایند که دیگران نیز در اختیار دارند؟ به‌عبارتی‌دیگر چگونه می‌توان مطمئن شد که تراکنش‌های توزیع شده در بین افراد با یکدیگر همگام بوده و در ظاهر و ماهیت کاملاً با یکدیگر یکسان می‌باشند؟ در این مرحله ماینرها پای در میدان عمل گذاشته و با نقش‌آفرینی خود صحت عملکرد صحیح مفهوم مذکور را فراهم می‌آورند که در نوشته دیگری به آشنایی کامل در این خصوص می‌پردازیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه چگونگی استخراج بیت‌کوین به مقاله زیر مراجعه فرمایید:
"آشنایی با فرآیند استخراج بیت‌کوین (بیت‌کوین ماینینگ) و ویژگی‌های آن"
در انتها این نکته را نیز باید متذکر شد که وجوه منتقل شده توسط فناوری Blockchain در حقیقت همان پول مجازی که از آن تحت عنوان بیت‌کوین یاد می‌شود می‌باشد.
جمع‌بندی
اکنون به‌عنوان جمع‌بندی توضیحات نوشته فعلی دریافتیم که فناوری Blockchain به‌منظور فراهم آوردن سیستمی غیرمتمرکز جهت مرتفع سازی مشکلات سد راه انتقال مبالغ و دارایی توسعه یافته و تعداد سه مفهوم را در پس پرده خود نهفته دارد که با دو مورد از آن‌ها تحت عناوین "نظام عمومی" و "نظام توزیع شده" آشنایی پیدا کردیم. گسترش فناوری Blockchain تا اندازه‌‌ای افزایش پیدا نموده است که حوزه عملکردی آن اکنون نه تنها محدود به انتقال پول، بلکه داده و بسیاری از محتویات دیگر را نیز تحت پوشش خود در آورده است که این مهم مستقیماً در جلوگیری از نظارت بر اطلاعات و محدود نمودن دسترسی استفاده‌کنندگان از شبکه گسترده اینترنت در آینده‌ای نه چندان دور تأثیرگذار می‌باشد. ذکر این نکته نیز ضروری است که توضیحات نوشته فعلی جهت درک و فهم بهتر موضوع تا حد امکان ساده شده و پیاده‌سازی نهایی سیستم در عمل بدون شک تفاوت‌های فراتر و پیچیده‌تری را در بطن خود نهفته دارد.
